Ο κέδρος του Λιβάνου είναι ένα από τα πιο μεγαλοπρεπή δέντρα του κόσμου, που αναπτύσσεται αποκλειστικά στο όρος Λίβανος, μια οροσειρά που εκτείνεται σε όλο το μήκος της χώρας, καλύπτοντας το σύνολο του βουνού. Αποτελεί το σύμβολο της χώρας και κατέχει εξέχουσα θέση στη σημαία του Λιβάνου. Οι κέδροι αυτοί έχουν επιβλητικούς κορμούς και αρκετά επίπεδα κλαδιά. Ο φλοιός τους είναι σκούρος γκρι αλλά το ξύλο που δίνουν είναι σε πιο ανοιχτή απόχρωση και πολύ ανθεκτικό στην φθορά. Παρά την εκτεθειμένη θέση τους, τα δέντρα παραμένουν πάντα πράσινα και είναι διαρκώς αρωματικά. Σύμφωνα με τον τοπικό θρύλο, μάλιστα, ο ίδιος ο Θεός φύτεψε τους κέδρους, ενώ γίνονται αναφορές γι’ αυτούς στην Αγία Γραφή αλλά και σε πολλά αρχαία κείμενα.
Η αξία τους οδήγησε σε έντονη υλοτόμηση με αποτέλεσμα ο κέδρος να κινδυνέψει με πλήρη εξαφάνιση!
Στη μυθολογία της αρχαίας Μεσοποταμίας, αναφέρονται τα δάση των κέδρων του Λιβάνου ως το βασίλειο των θεών, το οποίο φρουρούσε ο ημίθεος Humbaba. Στο Έπος του Γκιλγκαμές (που χρονολογείται 4.000 χρόνια πριν) γίνεται αναφορά στους κέδρους, καθώς ο ήρωας Γκιλγκαμές νίκησε τον Humbaba, μπήκε στα παρθένα δάση και έκοψε μεγάλο αριθμό δέντρων με τα οποία κατασκεύασε τείχη γύρω από την πόλη Ουρούκ.
Οι κέδροι έπαιξαν καθοριστικό ρόλο στη δημιουργία του ονόματος του Λιβάνου και στη δόξα του, καθώς το ξύλο τους ήταν ένα από τα πιο πολύτιμα υλικά κατασκευής στον παλαιό κόσμο.
Οι Φοίνικες χρησιμοποιούσαν κέδρους για την κατασκευή πλοίων τα οποία έπλεαν στη Μεσόγειο. Οι κέδροι χρησιμοποιήθηκαν επίσης από τους Ασσύριους, Βαβυλώνιους, Έλληνες, Ρωμαίους και Πέρσες για να κατασκευάσουν σπίτια και ναούς, ανάμεσά τους ο ναός της Ιερουσαλήμ και του Δαβίδ και τα παλάτια του Σολομώντα. Οι Αιγύπτιοι χρησιμοποιούσαν επίσης την αρωματική ρητίνη τους για τη διαδικασία μουμιοποίησης, και οι Εβραίοι τον φλοιό τους στην περιτομή και στη θεραπεία της λέπρας. Τέλος, οι Οθωμανοί χρησιμοποιούσαν το ξύλο τους ως καύσιμο στις σιδηροδρομικές μηχανές, επειδή καίγεται πολύ καλύτερα από ό,τι η παραδοσιακή δρυς, δεδομένου ότι ο κέδρος περιέχει έλαιο.
Κατά τη διάρκεια του Γκιλγκαμές, η Αίγυπτος είχε ήδη κόψει μεγάλο αριθμό κέδρων για την κατασκευή πλοίων προς εξαγωγή. Ο Ρωμαίος αυτοκράτορας Αδριανός, κατά τον 2ο αιώνα μ.Χ., είχε προσπαθήσει να προστατεύσει το δάσος, διατάζοντας να σκαλιστούν σημάδια πάνω σε βράχους που δήλωναν τον αριθμό των κέδρων και οριοθετούσαν την περιοχή τους. Πάνω από 200 τέτοια σημάδια έχουν εντοπιστεί μέχρι σήμερα, στοιχείο που επιτρέπει στους μελετητές να κάνουν μια ασφαλή προσέγγιση της έκτασης του δάσους σε εκείνους τους χρόνους.
Μόλις τα τέλη του 20ού αιώνα, οι κέδροι ανακηρύχθηκαν προστατευόμενος φυσικός πόρος, ενώ μέχρι τότε αυτό το τεράστιο δάσος είχε μειωθεί σε μερικές εκατοντάδες δείγματα συγκεντρωμένα σε 18 άλση σε όλη τη χώρα. Ένα τέτοιο άλσος, στην κοιλάδα Kadisha, είναι το παλαιότερο στον Λίβανο με περίπου 375 δέντρα. Τέσσερα μάλιστα από αυτά τα δέντρα, ηλικίας χιλιάδων ετών, έχουν φτάσει στο ύψος των 35 μέτρων. Περίπου 1.000 νέα δενδρύλλια φυτεύτηκαν τις τελευταίες δεκαετίες αλλά επιεδή ο κέδρος αναπτύσσεται πολύ αργά θα πάρει πολύ χρόνο να γίνουν ώριμα δέντρα. Η κοιλάδα με τους κέδρους προστέθηκε στον κατάλογο της Παγκόσμιας Πολιτιστικής Κληρονομιάς της UNESCO το 1998.
Προγράμματα φύτευσης εκατομμυρίων δενδρυλλίων βρίσκονται σε εξέλιξη τόσο στο Λίβανο όσο και στην Κύπρο και την Τουρκία. Αν όλα πάνε καλά σε μερικές… εκατοντάδες χρόνια ο κέδρος του Λιβάνου μπορεί να αποκτήσει ξανά την παλιά του αίγλη.
http://perierga.gr
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου