Απόστολος και Ευαγγέλιο της Κυριακής 2 Φεβρουαρίου 2025

 

Ἀποστολικό Ἀνάγνωσμα Κυριακῆς 2 Φεβρουαρίου 2025, Ἡ Ὑπαπαντή τοῦ Κυρίου (Ἑβρ. ζ΄ 7-17)

7 χωρὶς δὲ πάσης ἀντιλογίας τὸ ἔλαττον ὑπὸ τοῦ κρείττονος εὐλογεῖται. 8 καὶ ὧδε μὲν δεκάτας ἀποθνήσκοντες ἄνθρωποι λαμβάνουσιν, ἐκεῖ δὲ μαρτυρούμενος ὅτι ζῇ. 9 καὶ ὡς ἔπος εἰπεῖν, διὰ Ἀβραὰμ καὶ Λευῒ ὁ δεκάτας λαμβάνων δεδεκάτωται· 10 ἔτι γὰρ ἐν τῇ ὀσφύϊ τοῦ πατρὸς ἦν ὅτε συνήντησεν αὐτῷ ὁ Μελχισεδέκ. 11 Εἰ μὲν οὖν τελείωσις διὰ τῆς Λευϊτικῆς ἱερωσύνης ἦν· ὁ λαὸς γὰρ ἐπ’ αὐτῇ νενομοθέτητο· τίς ἔτι χρεία κατὰ τὴν τάξιν Μελχισεδὲκ ἕτερον ἀνίστασθαι ἱερέα καὶ οὐ κατὰ τὴν τάξιν Ἀαρὼν λέγεσθαι; 12 μετατιθεμένης γὰρ τῆς ἱερωσύνης ἐξ ἀνάγκης καὶ νόμου μετάθεσις γίνεται. 13 ἐφ’ ὃν γὰρ λέγεται ταῦτα, φυλῆς ἑτέρας μετέσχηκεν, ἀφ’ ἧς οὐδεὶς προσέσχηκε τῷ θυσιαστηρίῳ. 14 πρόδηλον γὰρ ὅτι ἐξ Ἰούδα ἀνατέταλκεν ὁ Κύριος ἡμῶν, εἰς ἣν φυλὴν οὐδὲν περὶ ἱερωσύνης Μωϋσῆς ἐλάλησε. 15 Καὶ περισσότερον ἔτι κατάδηλόν ἐστιν, εἰ κατὰ τὴν ὁμοιότητα Μελχισεδὲκ ἀνίσταται ἱερεὺς ἕτερος, 16 ὃς οὐ κατὰ νόμον ἐντολῆς σαρκικῆς γέγονεν, ἀλλὰ κατὰ δύναμιν ζωῆς ἀκαταλύτου· 17 μαρτυρεῖ γὰρ ὅτι σὺ ἱερεὺς εἰς τὸν αἰῶνα κατὰ τὴν τάξιν Μελχισεδέκ.

ΕΡΜΗΝΕΙΑ Π. Ν. ΤΡΕΜΠΕΛΑ

7 Καί βέβαια εἶναι ἀναντίρρητο καί ὁμολογημένο ὅτι τό μικρότερο καί κατώτερο εὐλογεῖται ἀπό τό μεγαλύτερο καί ἀνώτερο. Γιά νά εὐλογήσει λοιπόν ὁ Μελχισεδέκ τόν Ἀβραάμ, σημαίνει πώς ἦταν ἀνώτερός του. 8 Κι ἐδῶ βέβαια στό Μωσαϊκό νόμο παίρνουν δεκάτες ἄνθρωποι πού πεθαίνουν. Ἐκεῖ ὅμως στήν περίπτωση τοῦ Ἀβραάμ πῆρε δεκάτη ὁ Μελχισεδέκ, ὁ ὁποῖος μαρτυρεῖται ὅτι ζεῖ, διότι ἡ Ἁγία Γραφή δέν μιλάει γιά θάνατο τοῦ Μελχισεδέκ. 9 Καί μέ λίγα λόγια, θά μποροῦσε νά πεῖ κανείς ὅτι, δίνοντας ὁ Ἀβραάμ τή δεκάτη στόν Μελχισεδέκ, στό πρόσωπο τοῦ Ἀβραάμ ἔχει δώσει δεκάτη στόν Μελχισεδέκ καί ὁ ἴδιος ὁ Λευΐ, πού εἰσπράττει δεκάτες ἀπό τούς ἀδελφούς του. 10 Ἔχει δώσει λοιπόν καί ὁ Λευΐ δεκάτη στόν Μελχισε­δέκ, διότι, παρόλο πού δέν ἦταν τότε ἀκόμη γεννημέ­νος, ἦταν ὅμως στή μέση, δηλαδή στό κέντρο τῆς γενετησίου λειτουργίας τοῦ παπποῦ του Ἀβραάμ ὅταν τόν συνάντησε ὁ Μελχισεδέκ καί πῆρε ἀπ’ αὐτόν τή δεκάτη. Ἀφοῦ λοιπόν ἔδωσε στόν Μελχισεδέκ δεκάτη καί ὁ Λευΐ, σημαίνει ὅτι ὁ Μελχισεδέκ ἦταν ἀνώτερος ἀπό τούς ἱερεῖς καί ἀρχιερεῖς πού κατάγονται ἀπό τόν Λευΐ. 11 Ἄς δοῦμε τώρα ποιό συμπέρασμα βγαίνει ἀπ’ ὅσα εἴ­παμε. Ἐάν ἦταν δυνατόν νά κατορθωθεῖ ἡ τέλεια σχέ­­ση καί συμφιλίωσή μας μέ τόν Θεό διαμέσου τῆς λευ­ϊτικῆς ἱερωσύνης, πού ἦταν κάτι τό οὐσιῶδες γιά ὅλη τή Μωσαϊκή νομοθεσία – διότι ὁ λαός εἶχε λάβει τό νόμο στηριγμένο καί θεμελιωμένο στήν ἱερωσύνη αὐ­τή – ποιά ἀνάγκη ὑπῆρχε πλέον νά ἀναδειχθεῖ ἄλ­λος ἱερεύς «κατά τήν τάξη Μελχισεδέκ», καί νά μήν ὀνο­μάζεται καί ὁ νέος ἱερεύς, ἱερεύς «κατά τήν τάξη Ἀα­ρών»; Ἦταν λοιπόν ἀνεπαρκής ἡ παλαιά ἱερωσύνη, καί γι’ αὐτό ἀναδείχθηκε ἀπό τόν Θεό νέα ἱερωσύνη. Ἀλλά αὐτό συνεπιφέρει καί μεταβολή τοῦ νόμου. 12 Διότι ὅταν μεταβάλλεται καί ἀλλάζει ἡ ἱερωσύνη, πά­νω στήν ὁποία στηριζόταν ἡ Μωσαϊκή νομοθεσία, ἀναγκαστικά ἐπακολουθεῖ καί ἀλλαγή νόμου, καί ἀντι­κα­θίσταται ἔτσι ἡ Παλαιά Διαθήκη ἀπό τή Νέα. 13 Πράγματι μετατέθηκε καί ἀντικαταστάθηκε ἡ λευϊτική ἱερωσύνη. Διότι ἐκεῖνος γιά τόν ὁποῖο λέγονται αὐτά καί τόν ὁποῖο συμβόλιζε ὁ Μελχισεδέκ, ὁ Ἰησοῦς Χριστός δηλαδή, κατάγεται ἀπό ἄλλη φυλή, ἀπό τήν ὁποία κανείς δέν ὑπηρέτησε καί δέν πλησίασε ὡς ἱερεύς στό θυσιαστήριο. 14 Διότι εἶναι φανερό ὅτι ὁ Κύριός μας σάν ἥλιος τῆς δι­καιοσύνης ἀνέτειλε ἀπό τή φυλή τοῦ Ἰούδα. Γιά τή φυλή ὅμως αὐτή δέν ἀνέφερε τίποτε γιά ἱερωσύνη ὁ Μω­υσῆς. 15 Καί γίνεται ἀκόμη περισσότερο φανερό ὅτι ἡ λευϊτική ἱερωσύνη καί ἡ Παλαιά Διαθήκη μετατέθηκαν καί ἀντικαταστάθηκαν, ἀπό τό ὅτι ἀναδείχθηκε ἄλλος ἱερεύς, ὅμοιος μέ τόν Μελχισεδέκ. 16 Καί ὁ νέος αὐτός ἱερεύς, ὁ Χριστός δηλαδή, ἔγινε ἱε­ρεύς ὄχι σύμφωνα μέ κάποιο νόμο πού οἱ ἐντολές του ἀναφέρονται σέ ἐξωτερικά καί πρόσκαιρα πράγματα, καί γενικότερα στήν κάθαρση τῆς σάρκας· ἀλλά ἔγινε ἱε­ρεύς μέ τή δύναμη τοῦ Πατρός καί τή δική του. Καί ἡ δύναμη αὐτή εἶναι δύναμη ζωῆς πού δέν καταλύεται ἀπό τό θάνατο, ἀλλά εἶναι αἰώνια. 17 Καί εἶναι δύναμη αἰώνιας ζωῆς, διότι δίνει μαρτυρία ἡ Ἁγία Γραφή γιά τόν νέο ἱερέα Χριστό ὅτι «ἐσύ εἶσαι ἱε­ρεύς αἰώνιος κατά τήν τάξη Μελχισεδέκ».

Εὐαγγελικό Ἀνάγνωσμα Κυριακῆς 2 Φεβρουαρίου 2025, Ὑπαπαντὴ τοῦ Σωτῆρος (Λουκ. β΄ 22-40)

Tῷ καιρῷ ἐκείνῳ, ἀνήγαγον οἱ γονεῖς τὸ παιδίον Ἰησοῦν εἰς Ἱεροσόλυμα παραστῆσαι τῷ Κυρίῳ, καθὼς γέγραπται ἐν νό­μῳ Κυρίου ὅτι πᾶν ἄρσεν διανοῖγον μήτραν ἅγιον τῷ Κυρίῳ κληθήσεται, καὶ τοῦ δοῦναι θυσίαν κατὰ τὸ εἰρημένον ἐν νόμῳ Κυρίου, ζεῦγος τρυγόνων ἢ δύο νεοσσοὺς πε­ριστε­ρῶν. Καὶ ἰδοὺ ἦν ἄνθρωπος ἐν Ἱεροσολύμοις ᾧ ὄνομα Συμεών, καὶ ὁ ἄνθρωπος οὗτος δίκαιος καὶ εὐλαβής, προσδεχόμενος παράκλησιν τοῦ Ἰσραήλ, καὶ Πνεῦμα ἦν Ἅγιον ἐπ᾿ αὐτόν καὶ ἦν αὐτῷ κεχρηματισμένον ὑπὸ τοῦ Πνεύματος τοῦ Ἁγίου μὴ ἰδεῖν θάνατον πρὶν ἢ ἴδῃ τὸν Χριστὸν Κυρίου. καὶ ἦλθεν ἐν τῷ Πνεύμα­τι εἰς τὸ ἱερόν καὶ ἐν τῷ εἰσ­αγαγεῖν τοὺς γονεῖς τὸ παιδίον Ἰησοῦν τοῦ ποι­ῆσαι αὐτοὺς κατὰ τὸ εἰθισμένον τοῦ νόμου περὶ αὐτοῦ, καὶ αὐτὸς ἐδέξατο αὐτὸν εἰς τὰς ἀγκάλας αὐτοῦ καὶ εὐ­λόγησε τὸν Θεὸν καὶ εἶ­­πε νῦν ἀπολύεις τὸν δοῦλόν σου, δέσποτα, κατὰ τὸ ρῆμά σου ἐν εἰρήνῃ, ὅτι εἶδον οἱ ὀφθαλμοί μου τὸ σωτήριόν σου, ὃ ἡτοίμασας κατὰ πρό­σωπον πάντων τῶν λα­­ῶν, φῶς εἰς ἀποκάλυψιν ἐ­­­θνῶν καὶ δόξαν λαοῦ σου Ἰσραήλ. καὶ ἦν Ἰωσὴφ καὶ ἡ μήτηρ αὐτοῦ θαυμάζοντες ἐ­­­­­πὶ τοῖς λαλουμένοις περὶ αὐ­­τοῦ. καὶ εὐλόγησεν αὐτοὺς Συμεὼν καὶ εἶπε πρὸς Μα­­ριὰμ τὴν μητέρα αὐτοῦ ἰ­­­δοὺ οὗτος κεῖται εἰς πτῶσιν καὶ ἀνάστασιν πολλῶν ἐν τῷ Ἰσραὴλ καὶ εἰς σημεῖον ἀντιλεγόμενον. καὶ σοῦ δὲ αὐτῆς τὴν ­ψυχὴν διελεύσεται ρομφαία, ὅπως ἂν ἀποκα­λυφθῶσιν ἐκ πολλῶν καρ­διῶν διαλογισμοί. Καὶ ἦν Ἄννα προφῆτις, θυγάτηρ Φανουήλ, ἐκ φυ­­λῆς Ἀσήρ αὕτη προβεβη­κυῖα ἐν ἡμέραις πολλαῖς, ζήσασα ἔτη μετὰ ἀνδρὸς ἑπτὰ ἀπὸ τῆς παρθενίας αὐτῆς, καὶ αὐτὴ χήρα ὡς ἐτῶν ὀγδοήκοντα τεσσάρων, ἣ οὐκ ἀφίστατο ἀπὸ τοῦ ἱε­ροῦ νηστείαις καὶ δεήσεσι­ λατρεύουσα νύκτα καὶ ἡμέ­ραν καὶ αὕτη αὐτῇ τῇ ὥρᾳ ἐ­­­πιστᾶσα ἀνθωμολογεῖτο τῷ Κυρίῳ καὶ ἐλάλει περὶ αὐτοῦ πᾶσι τοῖς προσδε­χομένοις λύτρωσιν ἐν Ἱε­ρουσαλήμ. Καὶ ὡς ἐτέλεσαν ἅπαντα τὰ κατὰ τὸν νόμον Κυρίου, ὑπέστρεψαν εἰς τὴν Γαλιλαίαν εἰς τὴν πόλιν ἑαυτῶν Ναζαρέτ. Τὸ δὲ παιδίον ηὔξανε καὶ ἐκραταιοῦτο πνεύματι πληρούμενον σοφίας, καὶ χάρις Θεοῦ ἦν ἐπ᾿ αὐτό.

ΣΚΕΨΕΙΣ – ΔΙΔΑΓΜΑΤΑ – ΕΦΑΡΜΟΓΕΣ

1. Ὑποταγὴ στὸν Νόμο

Πολὺ σπουδαία καὶ γεμάτη πνευματικὰ νοήματα εἶναι ἡ δεσποτικὴ ἑορτὴ τῆς Ὑπαπαντῆς τοῦ Κυρίου, ἡ ὁποία φέτος ἑορτάζεται ἡμέρα Κυριακή. Ὁ Νόμος τῶν Ἰουδαίων ὅριζε νὰ προσφέρεται κάθε πρωτότοκο παιδὶ στὸν Ναὸ τοῦ Θεοῦ, στὰ Ἱεροσόλυμα, σαράντα ἡμέρες μετὰ τὴ γέννησή του, καὶ νὰ ἀφιερώνεται στὸν Θεό, σὰν νὰ ἀνῆκε πλέον σ᾿ Ἐκεῖνον καὶ ὄχι στοὺς γονεῖς του. Ἐπειδὴ ὅμως δὲν ἦταν δυνατὸ νὰ παραμένει στὸ ἑξῆς στὸν Ναό, οἱ γονεῖς πρόσφεραν ἀντ᾿ αὐτοῦ κάποια μεγάλη ἢ μικρὴ θυσία, ἀνάλογα μὲ τὴν οἰκονομικὴ δυνατότητά τους, γιὰ νὰ τὸ πάρουν πίσω στὸ σπίτι τους καὶ νὰ τὸ ἀναθρέψουν. Σ᾿ αὐτὴ τὴ νομικὴ διάταξη, ποὺ ἴσχυε γιὰ κάθε πρωτότοκο παιδὶ Ἰουδαίου, ὑπετάγη καὶ ὁ Υἱὸς τοῦ Θεοῦ, ὁ Κύριος Ἰησοῦς Χριστός. Μὲ εὐλάβεια Τὸν ὁδήγησαν στὸν Ναὸ τῶν Ἱεροσολύμων ὁ δίκαιος Ἰωσὴφ καὶ ἡ Θεοτόκος Μαρία, δίνοντας τὴν προσφορὰ τῶν φτωχῶν, δηλαδὴ ἕνα ζεῦγος τρυγόνια ἢ δύο μικρὰ περιστέρια.

Κάνει ἀσφαλῶς ἐντύπωση ἡ μεγάλη συγκατάβαση τοῦ Κυρίου! Αὐτός, ὁ Ὁποῖος ὡς Θεὸς ἦταν ὁ Νομοθέτης τῆς Παλαιᾶς Διαθήκης, ὑποτάσσεται στὶς διατάξεις τοῦ Μωσαϊκοῦ νόμου. Εἰσέρχεται ὁ Κύριος τῶν πάντων στὸν δικό του Ναό. Δὲν συνοδεύεται ἀπὸ στρατιὲς ἀγγέλων, ἀλλὰ ἀπὸ δύο φτωχοὺς καὶ ταπεινοὺς ἀνθρώπους. Ἡ Θεοτόκος κρατεῖ στὴν ἀγκαλιά της ὡς Υἱό της Ἐκεῖνον, ποὺ εἶναι ὁ μονογενὴς Υἱὸς τοῦ Θεοῦ. Ἡ θεία δόξα του κρύβεται κάτω ἀπὸ τὰ φτωχικὰ σπάργανά του. Ταπεινώνεται ὁ Κύριος, παίρνει μορφὴ δούλου καὶ γίνεται ὑπήκοος τοῦ Νόμου, «ἵνα τοὺς ὑπὸ νόμον ἐξαγοράσῃ, ἵνα τὴν υἱοθεσίαν ἀπολάβωμεν» (Γαλ. δ΄ 5), ὅπως τονίζει ὁ ἀπόστολος Παῦλος. Δηλαδή, γιὰ νὰ μᾶς ἐλευθερώσει ἀπὸ τὴ δουλεία στὶς λεπτομερεῖς διατάξεις τοῦ Μωσαϊκοῦ νόμου καὶ νὰ μᾶς καταστήσει παιδιὰ τοῦ Θεοῦ.

2. «Νῦν ἀπολύεις»

Ἐκεῖ στὰ Ἱεροσόλυμα ὑπῆρχε ἕνας δίκαιος καὶ εὐλαβὴς πρεσβύτης, ὁ Συμεών, στὸν ὁποῖο εἶχε ἀποκαλύψει ὁ Θεὸς ὅτι θὰ ἀντικρίσει τὸν Λυτρωτὴ τοῦ Ἰσραήλ, πρὶν πεθάνει. Ἐκεῖνος, μὲ θεῖο φωτισμό, πῆγε στὸν Ναὸ καί, ὑποδεχόμενος τὸ τεσσαρακονθήμερο θεῖο Βρέφος, ἀναγνώρισε στὸ Πρόσωπό του τὸν Μεσσία. Μὲ βαθύτατη συγκίνηση τότε Τὸν κράτησε στὴν ἀγκαλιά του καὶ δόξασε τὸν Θεό, λέγοντας: «Νῦν ἀπολύεις τὸν δοῦλόν σου, δέσποτα». Δηλαδή, τώρα, ἀφοῦ πλέον εἶδα τὸν Λυτρωτὴ τοῦ κόσμου, ἐλευθέρωσέ με τὸν δοῦλο σου, Δέσποτα, ἀπὸ τὰ δεσμὰ τῆς ἐπίγειας ζωῆς. Δὲν ὑπῆρχε κάτι ἄλλο νὰ προσμένει πλέον ὁ Συμεών. Ἄλλωστε γι᾿ αὐτὸ ζοῦσε, γιὰ νὰ συναντήσει τὸν Μεσσία. Δὲν τὸν κρατοῦσε τώρα κάτι ἄλλο στὴ γῆ.

Ἀντίστοιχα καὶ ὁ ἄνθρωπος ποὺ ἀξιώνεται νὰ γνωρίσει καὶ νὰ ζήσει τὴν παρουσία τοῦ Κυρίου, ἐκεῖνος ὁ ὁποῖος ἑνώνεται μαζί Του μὲ τὸ Μυστήριο τῆς θείας Εὐχαριστίας, ὁ πιστὸς ποὺ δέχεται στὴν καρδιά του τὴν ἀποκάλυψη τοῦ Θεοῦ, δὲν ἔχει πλέον κάτι ἄλλο νὰ προσδοκᾶ καὶ νὰ περιμένει. Δὲν τὸν κρατεῖ κάτι ἄλλο στὴ γῆ. Τὸ μόνο ποὺ ἐπιθυμεῖ εἶναι νὰ ἀπολαύσει τὴν τελειότερη ἕνωση μὲ τὸν Χριστὸ στὴν οὐράνια Βασιλεία του. Ἐκεῖ ὅπου δὲν θὰ Τὸν ἀτενίζει «δι᾿ ἐσόπτρου ἐν αἰνίγματι», δηλαδὴ θολά, αἰνιγματωδῶς, ἀλλὰ «πρόσωπον πρὸς πρόσωπον» (Α΄ Κορ. ιγ΄ 12).

3. Σημεῖο ἀντιλεγόμενο

Ὁ Συμεὼν ἔστρεψε κατόπιν τὸ βλέμμα του πρὸς τὴ Θεοτόκο καὶ τῆς εἶπε μιὰ σπουδαία καὶ παράδοξη προφητεία: «Ἰδοὺ οὗτος κεῖται εἰς πτῶσιν καὶ ἀνάστασιν πολλῶν ἐν τῷ Ἰσραὴλ καὶ εἰς σημεῖον ἀντιλεγόμενον». Τὸ Παιδὶ αὐτὸ θὰ γίνει αἰτία διαμάχης. Ὅσοι πιστέψουν ὅτι εἶναι ὁ Λυτρωτὴς καὶ ὑποταχθοῦν στὸ θέλημά του, θὰ σωθοῦν. Ὅσοι ὅμως Τὸν ἀρνηθοῦν, θὰ χαθοῦν στὴν αἰώνια ἀπώλεια.

Ἡ προφητεία τοῦ Συμεὼν ἐπαληθεύεται διαρκῶς. Ἀπὸ τὴ Γέννησή του ἀκόμη πολλοὶ Τὸν λάτρευσαν καὶ σώθηκαν, ἐνῶ ἄλλοι Τὸν ἀρνήθηκαν καὶ ὁδηγήθηκαν στὴν ἀπώλεια. Κανένα ὄνομα δὲν βλασφημήθηκε καὶ δὲν πολεμήθηκε μὲ τόσο μίσος, ἀλλὰ καὶ κανένα ὄνομα δὲν ἀγαπήθηκε μὲ τόση ἀφοσίωση, ὅσο τὸ ὄνομα τοῦ Κυρίου Ἰησοῦ. Γιὰ τὸν Χριστὸ γράφτηκαν οἱ ὡραιότεροι ὕμνοι· ἐναντίον Ἐκείνου καὶ τὰ ἀσεβέστερα βιβλία. Ἡ μορφή του εἶναι ἡ ὡραιότερη, ἀλλὰ καὶ ἡ περισσότερο πολεμούμενη μορφὴ τῆς Ἱστορίας.

Ὅσοι αἰῶνες κι ἂν περάσουν, ὅσες ἀλλαγὲς κι ἂν γίνουν ἐπάνω στὴ γῆ, δὲν θὰ πάψουν ποτὲ νὰ ὑπάρχουν ἄνθρωποι ποὺ θὰ φλέγονται ἀπὸ τὴν ἀγάπη τοῦ Χριστοῦ. Αὐτὸ περιμένει ὁ Κύριος καὶ ἀπὸ ἐμᾶς, ποὺ ζοῦμε σὲ δύσκολη ἐποχή, στὴν ὁποία κάθε λόγος γιὰ ἰδανικὰ γελοιοποιεῖται ἢ θεωρεῖται φασισμός. Περιμένει νὰ φανοῦμε ἄξιοι τῆς ἀγάπης του. Περιμένει νὰ γίνει γιὰ ἐμᾶς ὄχι «σημεῖον ἀντιλεγόμενον», ἀλλὰ ὁ Κύριός μας καὶ ὁ Θεός μας (Ἰω. κ΄ 28)!