Μακεδονική επανάσταση του 1878

 

 

Το επαναστατικό λάβαρο της Δυτικής Μακεδονίας το 1878.

 

Η Επανάσταση των Μακεδόνων το 1878, είχε ως σκοπό την κατάργηση της Συνθήκης του Αγίου Στεφάνου, -σύμφωνα με την οποία το μεγαλύτερο μέρος της Μακεδονίας θα προσαρτούνταν στη Βουλγαρία- και την ένωση της Μακεδονίας με την Ελλάδα. Είχε προηγηθεί ο Ελληνοτουρκικός πόλεμος του 1878 κατά τον οποίο η Ελλάδα είχε κηρύξει στις 2 Φεβρουαρίου τον πόλεμο εναντίον της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας, όπου οι ελληνικές δυνάμεις μετά την προέλαση τους, υποχωρούν στις αρχικές τους θέσεις έπειτα από μεσολάβηση των μεγάλων δυνάμεων και την υπογραφή της Συνθήκης του Αγίου Στεφάνου.

 

Αναφέρεται ότι επαναστατικές εστίες την ίδια χρονιά, εντοπίζονται παράλληλα με τη Μακεδονία στη Θεσσαλία και την Κρήτη, με αίτημα την ένωση με το Ελληνικό κράτος. Στη Μακεδονία παρατηρήθηκε μεγαλύτερη προθυμία και ζωηρότερος ενθουσιασμός απ’ ότι στην στη Θεσσαλία. Η επανάσταση είχε δύο κύριες εστίες στη Μακεδονία, η μία βρισκόταν στον Όλυμπο, και η άλλη στο Βούρινο.

 

Χρονικό

 

Επανάσταση του Λιτοχώρου

 

Η εξέγερση του Ολύμπου ξεκίνησε στο Λιτόχωρο στις 19 Φεβρουαρίου 1878 με επικεφαλής τον Κοσμά Δουμπιώτη, επεκτάθηκε στις γύρω περιοχές και πνίγηκε στο αίμα από τους Οθωμανούς, με τραγικό επίλογο την καταστροφή του Λιτοχώρου στις 4 Μαρτίου της ίδιας χρονιάς. Στην επανάσταση του Λιτοχώρου που αποτέλεσε τον προπομπό για τις εξεγέρσεις σε όλη τη Μακεδονία συμμετείχαν σώματα από όλες της περιοχές της Δυτικής και Κεντρικής Μακεδονίας, καθώς και από την Ανατολική Μακεδονία (κυρίως από το Μελένικο).

 

 

Επανάσταση του Βούρινου

 

Η εξέγερση ξεκίνησε στο όρος Βούρινο με επικεφαλής τον Αναστάσιο Πηχεών. Στις 18 Φεβρουαρίου 1878, εξεγερμένοι από διάφορα μέρη της Δυτικής Μακεδονίας, σχημάτισαν στον οικισμό Μπούρινος την «Προσωρινή Κυβέρνησις της εν Μακεδονία επαρχίας Ελιμείας», ζητώντας την κατάργηση της συνθήκης του Αγίου Στεφάνου και την Ένωση της Μακεδονίας με την Ελλάδα. Το θέρος του 1878, περίπου 15.000 ένοπλοι κλιμάκωσαν ένα ανταρτοπόλεμο στα ορεινά της Δυτικής Μακεδονίας από την Κοζάνη έως το Μοναστήρι. Οι επαναστάτες της Δυτικής Μακεδονίας δεν είχαν καμία βοήθεια από το Ελληνικό κράτος. Στη Βόρεια Μακεδονία οι εξεγέρσεις έφτασαν μέχρι τα Βελεσσά, όπου δρούσε ο οπλαρχηγός Κατράκος με 50 άνδρες. Μετά την καταστολή της εξέγερσης, πολλοί Βελεσσιώτες αναγκάστηκαν να προσφύγουν στη Θεσσαλονίκη. Η εξέγερση σταμάτησε το χειμώνα του ίδιου έτους λόγω κακών καιρικών συνθηκών και έλλειψης οργάνωσης.

 

 

Συνέπειες

 

Η Μακεδονική επανάσταση του 1878 δεν πέτυχε το σκοπό της. Καταγράφηκε όμως διεθνώς η αντίθεση του Ελληνικού πληθυσμού της Μακεδονίας στην προσάρτησή του σε μια Μεγάλη Βουλγαρία, και παράλληλα ενισχύθηκε η διπλωματική θέση της Ελλάδας αλλά και όσων χωρών αντιτίθενται στη Συνθήκη του Αγίου Στεφάνου. Έτσι με μια νέα συνθήκη στο Συνέδριο του Βερολίνου τον Ιούνιο του 1878, τα Μακεδονικά εδάφη παρέμειναν Οθωμανικά και δεν προσαρτήθηκαν στη Βουλγαρία. Ως αντίδραση στην εξέλιξη αυτή, ο Βουλγάρικος πληθυσμός της Μακεδονίας εξεγέρθηκε με παρόμοιο τρόπο το φθινόπωρο του 1878 στις περιοχές της Κρέσνας και του Ραζλογκ, χωρίς όμως αποτέλεσμα.

http://thessgiatro.gr/index.php/topics/thessaloniki-videos/item/3442-makedoniki-epanastasi-tou-1878