διείσδυση αυτή αυξάνεται όσο περισσότερη LDL-χοληστερίνη υπάρχει στο αίμα. Αντίθετα, η HDL-χοληστερίνη ή "καλή χοληστερίνη" δρα προστατευτικά απομακρύνοντας την "κακή" LDL-χοληστερίνη από το τοίχωμα των αγγείων και έτσι παρεμποδίζει την εξέλιξη της αρτηριοσκλήρυνσης.
Τα τριγλυκερίδια είναι άλλα λιπίδια που κυκλοφορούν στο αίμα και μπορεί να προέρχονται από τις τροφές ή να συντίθενται από τον ίδιο τον οργανισμό. Η αύξηση των τριγλυκεριδίων οφείλεται σε διαταραχή του μεταβολισμού του οργανισμού και σε αυξημένη πρόσληψη με το φαγητό.
Ο αρρύθμιστος διαβήτης, η αύξηση του βάρους, η κατάχρηση αλκοόλ και κάποια φάρμακα επίσης αυξάνουν τα τριγλυκερίδια. Οι μακροχρόνιες συνέπειες των αυξημένων τριγλυκεριδίων είναι η στεφανιαία νόσος (σε μικρότερο βαθμό από όσο η αυξημένη χοληστερίνη) και η παγκρεατίτιδα (σοβαρή οξεία κατάσταση με δυνατό πόνο στην κοιλιά που χρειάζεται άμεση εισαγωγή σε νοσοκομείο) και παρατηρείται σε περιπτώσεις μεγάλης αύξησης των τριγλυκεριδίων στο αίμα (>1.000 mg/dl).
Πότε και πώς πρέπει να γίνεται η εξέταση των λιπιδίων ;
Για την εξέταση των λιπιδίων του αίματος πρέπει να προηγείται αποχή από το φαγητό για 12 έως 14 ώρες (διαφορετικά θα επηρεασθεί η τιμή των τριγλυκεριδίων).Η πρώτη εξέταση πρέπει να γίνεται σε ηλικία 30 ετών στους άνδρες και 40 στις γυναίκες. Εξαίρεση αποτελούν τα άτομα με διαβήτη, τα άτομα που έχουν οικογενειακό ιστορικό καρδιαγγειακού επεισοδίου στους γονείς ή τα αδέλφια (πριν τα 50 για τους άνδρες ή πριν τα 60 για τις γυναίκες), τα άτομα με οικογενειακό ιστορικό οικογενούς (κληρονομικής) υπερλιπιδαιμίας και τα άτομα που έχουν και άλλους παράγοντες κινδύνου όπως κάπνισμα, υπέρταση, κλπ.
Η εξέταση πρέπει να περιλαμβάνει την ολική χοληστερίνη, την HDL-χοληστερίνη, την LDL-χοληστερίνη και τα τριγλυκερίδια. Σε άτομα με φυσιολογικές τιμές λιπιδίων συνιστάται επανέλεγχος κάθε 5 χρόνια. Τα άτομα που έχουν οριακά φυσιολογικές τιμές μπορεί να χρειαστούν επανάληψη νωρίτερα, ενώ αντίθετα τα άτομα με εντελώς φυσιολογικές τιμές και χωρίς άλλους παράγοντες κινδύνου αργότερα. Όταν παρατηρούνται αυξημένες τιμές, χρειάζεται στενότερη παρακολούθηση από το γιατρό.
Ποιες είναι οι φυσιολογικές τιμές της χοληστερίνης;
Τα αποδεκτά επίπεδα ολικής χοληστερίνης για ενηλίκους, χωρίς παράγοντες κινδύνου για στεφανιαία νόσο, είναι:40 mg/dl και στις γυναίκες: >50 mg/dl. Η LDL- χοληστερίνη πρέπει να είναι:
Πότε πρέπει να πάρω φάρμακα;
Αν η χοληστερίνη σας υπερβαίνει τα 240 mg και η δίαιτα δεν έχει αποτελέσματα, ίσως χρειαστεί να ακολουθήσετε κάποια φαρμακευτική αγωγή, αν το κρίνει αναγκαίο ο γιατρός σας. Μπορεί, όμως, να σας χορηγηθούν συμπληρωματικά και φάρμακα με βάση τα ιχθυέλαια (πηγές ω-3 λιπαρών). Η απόφαση για τη χορήγηση φαρμάκων δεν εξαρτάται μόνον από το πόσο αυξημένη είναι η χοληστερίνη, αλλά και από το πόσο κινδυνεύει ο άρρωστος.
Για παράδειγμα, ένας ασθενής με LDL-χοληστερίνη 120 mg/dl που έχει περάσει έμφραγμα ή εγκεφαλικό επεισόδιο ή είναι διαβητικός θα χρειασθεί φάρμακο, ενώ ένα νεαρό άτομο με χοληστερίνη π.χ. 160 mg/dl χωρίς προβλήματα (χωρίς έμφραγμα, υπέρταση ή διαβήτη, μη καπνιστής, κ.λπ.) μπορεί να περιορισθεί στη δίαιτα και την άσκηση. Ο γιατρός θα αποφασίσει τη διάρκεια της υγιεινοδιαιτητικής παρέμβασης και πότε και σε ποιον χρειάζεται φαρμακευτική θεραπεία.
Τι σημασία έχει η χοληστερίνη;
Όπως η υπέρταση, η αυξημένη χοληστερίνη επιταχύνει την αρτηριοσκλήρυνση με αποτέλεσμα να αυξάνει σημαντικά τον κίνδυνο εμφάνισης καρδιαγγειακών επεισοδίων (κυρίως εμφραγμάτων).Η χοληστερίνη δεν είναι απλά θέμα σωστής διατροφής, αλλά παράγεται από τον ίδιο τον οργανισμό στο συκώτι και, σε μικρότερο ποσοστό, προσλαμβάνεται με τις τροφές που περιέχουν ζωικά λίπη (αυγά, προϊόντα κρέατος, γαλακτοκομικά προϊόντα, κ.λπ.).
Η αύξησή της οφείλεται τόσο σε διαταραχή του μεταβολισμού του οργανισμού, όσο και σε αυξημένη πρόσληψη ζωικών λιπών με το φαγητό. Σπανιότερα, οφείλεται σε άλλα νοσήματα, όπως σε μειωμένη λειτουργία του θυρεοειδή αδένα (υποθυρεοειδισμός) ή κάποια βλάβη των νεφρών (νεφρωσικό σύνδρομο). Η αύξηση της χοληστερίνης και των τριγλυκεριδίων δεν προκαλεί κανένα σύμπτωμα.
Πώς μειώνεται η χοληστερίνη χωρίς φάρμακα;
Η μείωση του βάρους του σώματος στα υπέρβαρα άτομα μειώνει την ολική χοληστερίνη και τα τριγλυκερίδια. Επίσης πρέπει να γίνει αλλαγή του τρόπου ζωής και των διατροφικών συνηθειών και να ακολουθηθεί μια σωστή και υγιεινή διατροφή. Η συστηματική σωματική άσκηση επίσης βοηθά σημαντικά μειώνοντας την "κακή" LDL-χοληστερίνη και κυρίως αυξάνοντας την "καλή" HDL-χοληστερίνη.Περιορίστε τα τρόφιμα που είναι πλούσια σε κορεσμένο λίπος, όπως λιπαρά κρέατα (αρνί, χοιρινό), ζαμπόν, μπέϊκον, λιπαρά τυριά, βούτυρο, μαργαρίνες, πλήρη γαλακτομικά προϊόντα, κρέμα σαντιγί, αβοκάντο, ξηροί καρποί, κύβοι ζωμού κότας, βοδινού και λαχανικών.
Περιορίστε τα τρόφιμα που είναι πλούσια σε χοληστερίνη, όπως κρόκος αυγού, βούτυρο, κρέμα γάλακτος, εντόσθια, μυαλά, αρνί, γαρίδες, μύδια, αστακός, πλήρη γαλακτομικά προϊόντα, μαγιονέζα.Συμπεριλάβετε στο διαιτολόγιό σας άπαχα ή ημιάπαχα γαλακτομικά προϊόντα (γάλα, γιαούρτι), άπαχα τυριά (άλιπη μυζήθρα, άλιπο ανθότυρο), όσπρια, ψωμί και δημητριακά ολικής αλέσεως, καθώς και φρούτα και λαχανικά. Αφαιρείτε το ορατό λίπος από το κρέας και αποφεύγετε τα τηγανιτά.
Χρησιμοποιείτε σάλτσες και γαρνιτούρες με ελάχιστο λίπος.Χρησιμοποιείτε μόνο ελαιόλαδο στο μαγείρεμα και σε μικρές ποσότητες.Περιορίστε την κατανάλωση αλκοόλ. Να κάνετε άσκηση περίπου μισή έως μία ώρα την ημέρα τις περισσότερες μέρες της εβδομάδας (όχι λιγότερες από τρεις). Να προτιμάτε το γρήγορα περπάτημα, το ποδήλατο, την κολύμβηση, κ.λπ. Υπάρχουν επίσης τροφές εμπλουτισμένες με φυτικές στερόλες (γάλα, γιαούρτι, μαργαρίνη) που μπορούν να μειώσουν κατά 10% την κακή LDLχοληστερίνη.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου