Κυριακή 1 Μαρτίου 2015

Μάρτιος ή Μάρτης ,για τον Πόντο Μαρτ'ς


Στον Πόντο ήταν γνωστός ως Μάρτης σε Ινέπολη, Κερασούντα, και Οινόη, ενώ Μάρτ'ς σε Κοτύωρα, Σάντα, Τραπεζούντα και Χαλδία.
Όπως συνέβαινε πάντα έτσι και ο Μάρτιος έδινε το όνομά του στα ζωντανά που γεννιόντουσαν την εποχή του. πχ έλεγαν Μαρτέσ μουσκάρ', ενώ στα Κοτύωρα υπήρχε και ρήμα μαρτεύκομαι που σήμαινε για όποιον το χρησιμοποιούσε ότι κάνει τα μαρτιάτικά του, ότι κάνει σαν Μάρτης.
Έλεγαν για τον Μάρτιο τα εξής: « Ο Μάρτ'ς φέρ' τα χελιδόνια, κελαηδούν και λύν' τα χιόνια »
« Εδέβεν πλάν ο Κούντουρον, τη Μάρτ' τ' ωτία 'φάνθαν τα χόνα όλα 'λύγανε, κι ας σα ραχία 'χάθαν »
« Ο Μάρτης κι αν μαρτεύκεται, καλοκαιριάς μυρίζει κι όταν παραχολάσκεται, τον Κούντουρον δαβαίνει..»
« Ο Μάρτς έρται και δαβαίν' άλλτς παγών' και άλλτς χουλαίν'..»
« Μάρτ' κελτί, τέρτ κελτί, κοτζά καρή γεϊλιγιέ τσηκτή » έλεγαν στα Κοτύωρα.
Επίσης πίστευαν ότι δεν έπρεπε να αναφέρεται το όνομα του μήνα αυτού το χειμώνα γιατί όποιος το έκανε, θα έβλεπε πολλά φίδια το καλοκαίρι. Έλεγαν επισης για τον Μάρτη « Μάρτε, μούρτ' αγέλαστε κι αξερογαλγάνιστε » ή « Ο Μάρτες εφέκεν τα παλαλά τ' κι οι γραιάδες πα εχτέθαν μουσκάρα »
Αξίζει να αναφέρουμε ότι και στον Πόντο υπάρχουν αρκετές αναφορές ότι όταν έρχονταν τα χελιδόνια φορούσαν στο δεξί τους χέρι (στον καρπό) τον Μάρτη, δηλαδή άσπρη και κόκκινη κλωστή « ζουλιχτόν ράμμαν » ώστε να μη εβγάλνε μιμίδα ή μεδέντα ή να μη εχπαράουσαν τη νύχτα.
Έλεγαν στην Ινέπολη « ο Μάρτης ο πεντάγνωμος » ενώ στα Σούρμενα « Μη κουρφίζητε τον Μάρτ' ατός έχ πολλά ενιάτ' »
στο Σταυρίν « Έρθεν ο Μάρτς αγέλαστον και ο θεοχάλαστον »
από pontos news

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου