Φιλολογικά απομνημονεύματα
ΑΠΑΝΤΑ ΤΟΜΟΣ ΠΕΜΠΤΟΣ, ΚΡΙΤΙΚΗ ΕΚΔΟΣΗ Ν. Δ. ΤΡΙΑΝΤΑΦΥΛΛΟΠΟΥΛΟΣ, ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΔΟΜΟΣ
Ἡ καταστροφὴ εἰς τὴν Ἰωαννούπολιν ἢ Γιάννεσβουργ τῆς Ἀφρικῆς, περὶ ἧς ἐγράψαμεν χθές, συνέβη εἰς τὸ πολυάνθρωπον προάστιον Βρέδενδορπ, τὸ ὁποῖον κατοικεῖται ἀπὸ πτωχοὺς λευκούς, Μαλαίους, Καφφίρας καὶ Κινέζους.
Ὀκτὼ τεράστια κιβώτια πλήρη δυναμίτιδος ἐφορτώνοντο εἰς τὸν σιδηρόδρομον τῶν Κάτω Χωρῶν, ὅταν εἰς τὰς τρεῖς μ.μ. τῆς Τετάρτης ὅλη αὐτὴ ἡ δυναμῖτις ἐξερράγη μετὰ τρομακτικῆς σφοδρότητος. Μία τρύπα ἤνοιξεν εἰς τὴν γῆν 200 ποδῶν τὸ μῆκος, 80 ποδῶν τὸ εὖρος καὶ 30 ποδῶν τὸ βάθος. Ἡ γραμμὴ τοῦ σιδηροδρόμου καὶ ὅλα τὰ τραῖνα τῶν βαγονίων τὰ εὑρισκόμενα ἐκεῖ πλησίον ὁλοσχερῶς κατεστράφησαν. Αἱ σιδηραῖ τροχιαὶ ἐξετοπίσθησαν, ἄξονες δὲ καὶ ἄλλα βαρέα σιδηρᾶ εἴδη ἐτάφησαν εἴκοσι πόδας ὑπὸ τὴν ἐπιφάνειαν. Ὅλαι αἱ οἰκίαι, αἱ ἐντὸς ἀκτῖνος ἡμίσεος μιλίου, κατεστράφησαν.
Οἱ ἄνθρωποι τῆς ἀστυνομίας, ἐκ τῶν ὁποίων πολλοὶ ἦσαν οἱ ἴδιοι πληγωμένοι, ἔτρεξαν εἰς βοήθειαν τῶν θυμάτων, καὶ εἰς τὸ ἔργον τοῦτο ἔτυχον τῆς συνδρομῆς πολλῶν οἰκειοθελῶς προσελθόντων. Ἀδύνατον ἦτο νὰ ὑπολογισθῇ τὸ πλῆθος τῶν θυμάτων, καθόσον οἱ πλεῖστοι ἐτάφησαν ὑπὸ τὰ ἐρείπια. Μέχρι τῆς δεκάτης ὥρας τῆς νυκτὸς 40 πτώματα εἶχον ἐκταφῆ, ἀποτεθέντα προσωρινῶς εἰς τὴν ἐκεῖ λέσχην τῶν ἀθλητῶν. Τὰ ἠκρωτηριασμένα σώματα, πολλὰ τούτων μόνον κορμοί, ἔκειντο εἰς σειρὰς ἐπὶ τοῦ ἐδάφους, μέλη δὲ καὶ ἄλλα τεμάχια σωμάτων, τῶν ὁποίων ἀδύνατον ἦτο νὰ εὑρεθῇ ἡ ταυτότης, συνηθροίσθησαν καὶ ἐδέθησαν εἰς σάκκους.
Δι᾿ ὅλης τῆς ἑσπέρας ὑπὲρ τὰ διακόσια πληγωμένα πρόσωπα εἰσήχθησαν εἰς τὸ νοσοκομεῖον. Ὅλαι αἱ κλῖναι κατελήφθησαν ὑπὸ τῶν πρώτων ἀφιχθέντων, κ᾿ ἐκεῖνοι οἵτινες ἐκομίσθησαν ἀργότερον ἐστρώθησαν κάτω εἰς τὸ πάτωμα. Κλαίουσαι γυναῖκες καὶ παιδία περιεκύκλουν πολλοὺς τῶν πασχόντων. Ἀτελείωτον ρεῦμα ἁμαξῶν καὶ κάρων, γεμάτων ἀπὸ πληγωμένους, νεκροὺς καὶ θνήσκοντας ἤρχετο ἀπὸ τὴν σκηνὴν τῆς συμφορᾶς. Ὅταν τὰ νοσοκομεῖα δὲν ἠδύναντο πλέον νὰ χωρέσουν ἄλλους, προσωρινὸν θεραπευτήριον διωργανίσθη. Δὲν ὑπῆρχεν ἔλλειψις χειρουργικῆς καὶ ἄλλης συνδρομῆς. Ἰατροί, νοσοκόμοι καὶ ἄλλοι πρόθυμοι βοηθοὶ εἰργάσθησαν τόσον καλά, ὥστε ἐντὸς τῆς ἑσπέρας ἑκατὸν ἐκ τῶν ἐλαφρότερον πληγωμένων ἀπελύθησαν μετ᾿ ἐπιδέσμων τῶν τραυμάτων. Τέσσαρες βαρέως τραυματισμένοι ἐξέπνευσαν εἰς τὸ νοσοκομεῖον.
Ἓξ μικρὰ κοράσια λευκά, τὰ ὁποῖα κατὰ τὸν καιρὸν τῆς ἐκρήξεως ἵσταντο ἔξω τῆς οἰκίας ὅπου κατῴκουν, ἐφονεύθησαν ὅλα εἰς τὸν τόπον. Ἐπί τινος σωροῦ παριστῶντος πᾶν ὅ,τι ἔμενεν ἐκ τῆς οἰκίας του, νεκρὸς εὑρέθη καθισμένος κρατῶν εἰς τὰς χεῖρας ἐπιζῶν παιδίον τραυματισμένον. Πανταχόσε ἔτρεχον ἔκφρονες οἱ ἄνθρωποι, ἀναζητοῦντες συγγενεῖς των λείποντας.
Πλεῖσται τῶν καταστραφεισῶν οἰκιῶν ἦσαν κτισμέναι ἐκ πλίνθων καὶ σιδήρου. Διὰ τοῦτο ἡ φύσις αὐτὴ τῶν ἐρειπίων καθίστα τὸ ἔργον τῆς ἐξαγωγῆς τῶν πτωμάτων δυσκολώτερον, καὶ πολλοὶ ἀπέθανον ἐνῷ ἐξήγοντο.
Ἡ δόνησις τῆς ἐκρήξεως ἦτο εὐκρινῶς αἰσθητὴ εἰς Γιωανσβούργην, ἀλλὰ δὲν ἐπῆλθον ἐκεῖ θάνατοι οὔτε σπουδαῖαι ζημίαι. Ἡ συμφορὰ ἐν τούτοις ἐνεποίησε γενικὴν θλῖψιν, καὶ πᾶσα ἐργασία διεκόπη.
Συνεισφορὰ πρὸς βοήθειαν τῶν παθόντων, ἐκ τῶν ὁποίων χιλιάδες ἔμειναν ἄστεγοι, ἤνοιξεν ἀμέσως, καὶ μέχρι τῆς 10 ὥρας τῆς ἑσπέρας ἐνεγράφησαν διὰ 60 χιλιάδας λίρας.
Πῶς σᾶς φαίνεται; Δὲν εἶναι λογικώτατον; Ὅλη ἐκείνη ἡ τεραστία ποσότης τῆς δυναμίτιδος δὲν ἦτο προωρισμένη εἰς καταστροφήν; Καὶ ὅ,τι ἔγινε τί ἄλλο ἦτο εἰμὴ προεξόφλησις τῆς καταστροφῆς;
Πόσα ἐγκλήματα ἀναρχικῶν καὶ ἄλλων προελήφθησαν διὰ τῆς αὐτομάτου ἐκείνης ἀναφλέξεως;
Καὶ παρ᾿ ἡμῖν, μεταξὺ τοῦ πτωχοῦ ἐργατικοῦ κόσμου, πόσοι πετροκόποι, πόσοι ψαράδες, νὰ ἐγλύτωσαν τὰ χεράκια των;
Ἢ δὲν εἶχε τάχα δίκαιον ὁ Μίλτων, ὁ μέγας Ἄγγλος ποιητής, εἰσάγων τοὺς πεπτωκότας ἀγγέλους ὡπλισμένους μὲ τουφέκια καὶ μὲ κανόνια, καὶ ἀποδίδων τὴν ἐφεύρεσιν τῆς πυρίτιδος εἰς τὸν Σατανᾶν;
Τί κατώρθωσεν ἡ πυρῖτις; Νὰ καταργήσῃ τὴν προσωπικὴν ἀνδρείαν. Καὶ τί κατώρθωσεν ἡ δυναμῖτις; Νὰ καταργήσῃ τὴν ἀνθρωπίνην φιλοπονίαν.
Ἡ πρώτη ὑπηρέτησε περισσότερον τοὺς λῃστὰς καὶ τοὺς δολοφόνους παρὰ τοὺς τιμίους ἀνθρώπους. Ἡ δευτέρα ὑπηρετεῖ ὅλους τοὺς ὀκνηρούς, κατ᾿ ἄτομα καὶ ὁμάδας καὶ συστήματα, ὅλους τοὺς θερμοκεφάλους καὶ τοὺς διανοητικῶς βλαμμένους, μηδενιστάς, ἀναρχικοὺς καὶ ἄλλους.
Βεβαίως αἱ Κυβερνήσεις τῶν ἐθνῶν, ἐὰν ἐσωφρόνουν, θὰ ἔπιαναν πάντα ἐφευρετὴν ἐκρηκτικῆς ὕλης νὰ τὸν καίουν μαζὶ μὲ τὸ πρῶτον δεῖγμα τῆς ἐργασίας του.
Πόσον εὐτυχὴς θὰ ἦτο ὁ κόσμος, ἐὰν ἔλειπαν ὅλαι αὐταὶ αἱ καταστρεπτικαὶ ἐφευρέσεις! Πόσον εὐτυχής!
(1896)
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου